Moeten we de 17^e eeuw een gouden eeuw noemen?

Dilemma

Moeten we de 17^e eeuw een gouden eeuw noemen?

Botsende waarden

welvaart versus gelijkheid

Schoolsoort/Niveau

VMBO-B
VMBO-K
MAVO

Leerjaar

1 en 2

Vak

Kunstvakken/beeldende vorming
Mens en Maatschappij (M&M)

Thema’s/Bouwstenen

Gouden eeuw

Methode/Boek

Kunstvakken/Beeldende vorming: zelf ontwikkeld lesmateriaal kerndoelen 48 t/m 52 van leergebied kunst en cultuur
M&M: Plein M, uitgeverij Noordhoff

Werkvorm(en)

Excursie naar Rijksmuseum in Amsterdam.

Groepsgesprek met als aanleiding de discussie over de Gouden Eeuw. Vooraf kunnen de filmpjes bekeken en het artikel gelezen worden.

Opdracht na het groepsgesprek: Een kunstwerk gemaakt in de gouden eeuw wordt als inspiratiebron gebruikt en op een eigentijdse manier uitgewerkt.

Leerlingen drukken hun mening uit op een creatieve wijze. Nodig de leerlingen uit om aan de hand van hun kunstwerk hun mening te verwoorden.

Literatuur / filmpjes / websites

"We moeten trots zijn op de Gouden Eeuw": Youtube.com/watch?v=DOglWuH6p1o

De Gouden Eeuw-1002NL: Youtube.com/watch?v=AoJ4uCWez0M

Benodigdheden

Expressiemateriaal CKV naar keuze docent
Computer of tablet
Digibord
Eventueel kan het artikel voor de leerlingen geprint worden of gedeeld via magister ME of anders

Bijlagen

Persbericht 'AMSTERDAM MUSEUM GEBRUIKT TERM ‘GOUDEN EEUW’ NIET MEER'

12 SEPTEMBER 2019

Het Amsterdam Museum zal vanaf heden de term ‘Gouden Eeuw’ niet meer gebruiken om de periode van de 17e eeuw aan te duiden. Volgens het museum dekt de term de lading van de 17e eeuw niet. Het Amsterdam Museum is al geruime tijd actief om voor steeds meer mensen relevant te zijn en ziet het afstand doen van de term ‘Gouden Eeuw’ als stap om andere perspectieven op die tijd mogelijk te maken. Het museum wijzigt de term in de komende tijd in al zijn uitingen op de diverse locaties waar het museum zijn collectie toont en past de titel van zijn permanente tentoonstelling ‘Hollanders van de Gouden Eeuw’ in de Amsterdam-vleugel in de Hermitage aan naar ‘Groepsportretten van de 17e eeuw’. Het museum stelt dat ‘Gouden Eeuw’, een term die in heel Nederland decennialang routinematig wordt gebruikt als aanduiding van het tijdvak van de 17e eeuw waarin de Republiek een economische en militaire wereldmacht was, hun streven naar inclusiviteit en het tonen van meerdere perspectieven op de geschiedenis in de weg staat. Tom van der Molen (conservator 17e eeuw van het Amsterdam Museum): ‘’In de westerse geschiedschrijving neemt de ‘Gouden Eeuw’ een belangrijke plek in die sterk gekoppeld is aan nationale trots, maar positieve associaties met de term zoals voorspoed, vrede, weelde en onschuld dekken de lading van de historische werkelijkheid in deze periode niet. De term negeert de vele negatieve kanten van de zeventiende eeuw als armoede, oorlog, dwangarbeid en mensenhandel.’’ Daarnaast draagt de term er volgens het Amsterdam Museum toe bij dat de geschiedenis van de Nederlandse 17e eeuw slechts vanuit het perspectief van de machthebbers wordt bezien en dat daardoor veel verhalen helemaal niet verteld worden. Van der Molen: ‘Iedere generatie en elk persoon moet in staat worden gesteld zijn of haar eigen verhaal over de geschiedenis te vormen. De dialoog daarover heeft ruimte nodig, de naam ‘Gouden Eeuw’ beperkt die ruimte.’’ 

Meer inclusief. 

Het museum benadrukt dat het afstand doen van de term ‘Gouden Eeuw’ een stap is in een proces om het Amsterdam Museum meerstemmig en inclusief te maken, waar het museum samen met mensen uit de stad, al jaren mee bezig is. Het museum wil een plek zijn die voor iedereen relevant is en waar alle mensen zich welkom voelen. Daarom geeft het Amsterdam Museum ruimte aan mensen en verhalen die nog niet of onvoldoende gehoord worden.

Naast het afstand doen van de term ‘Gouden Eeuw’ doet het Amsterdam Museum ook aanpassingen in haar presentatie ‘Groepsportretten van de 17e eeuw’. Het Museum organiseert op 29 september een symposium voor vakgenoten en publiek over welke verhalen er over de 17e eeuw zouden moeten worden verteld, door wie, en hoe je dit op een zo inclusief mogelijke manier kunt doen. Op diezelfde dag opent het Amsterdam Museum de fototentoonstelling ‘HOLLANDSE MEESTERS HER-ZIEN’, over dertien Amsterdamse bewoners en bezoekers van kleur uit de 17e en 18e eeuw. Het is de eerste van een reeks nieuwe perspectieven door hedendaagse makers in het kader van Black Achievement Month. Directeur van het Amsterdam Museum, Judikje Kiers: ‘’Dit zijn belangrijke stappen in een lang proces. Maar we zijn er nog niet. Samen met mensen in de stad zullen we blijven werken om onderbelichten verhalen en perspectieven van onze gedeelde geschiedenis aan het licht brengen.’’

Heeft u vragen? Neem dan contact op met PR@amsterdammuseum.nl.

School

Munnikenheide College

Auteur

M. Vincenten