Aanleiding
Burgerschapsvaardigheden zijn essentieel om actief deel te kunnen nemen aan en je verbonden te voelen met onze democratische pluriforme samenleving. Uit diverse onderzoeken van de onderwijsinspectie (o.a. de jaarlijkse Staat van het Onderwijs) en uit internationale studies (zoals: ICCS 2016) blijkt dat burgerschapsvaardigheden van Nederlandse leerlingen achterblijven bij vergelijkbare landen.
Op 1 Augustus 2021 is de nieuwe wet op het burgerschapsonderwijs ingegaan: de ‘Wet verduidelijking van de burgerschapsopdracht aan scholen in het funderend onderwijs’. Scholen zijn vanaf nu verplicht op een actieve manier burgerschap en sociale cohesie te bevorderen op een doelgerichte en samenhangende manier. Daarbij staan basiswaarden van de democratische rechtsstaat en de school als oefenplaats voor democratisch burgerschap centraal. Deze wet geeft richting aan de invulling van de burgerschapsopdracht aan scholen, de Burgerschapsestafette is hiervan een resultaat.
Doel van de Burgerschapsestafette
Het doel van de Burgerschapsestafette is het in samenwerking ontwikkelen van inspiratiemateriaal voor burgerschapsontwikkeling. Deze database vormt het systeem om het inspiratiemateriaal met elkaar te delen. Het materiaal wordt breed beschikbaar gesteld en kan door iedereen worden gebruikt en aangepast.
Het inspiratiemateriaal kan door de scholen naar eigen inzicht opgenomen worden in de bestaande curricula. Daarmee kunnen scholen over de grenzen van vakken en leerjaren heen aandacht besteden aan dillema’s. Docenten kunnen ieder in hun eigen, bestaande lessen de thema’s burgerschap en identiteit expliciet maken. De overtuiging hierbij is dat de invalshoeken binnen de bestaande lesprogramma’s genoeg ruimte bieden om de nieuwsgierigheid en het inlevingsvermogen van leerlingen te activeren.
Hoe voer ik het goede gesprek?
Inspiratiemateriaal uit de Burgerschapsestafette vraagt vaak om een andere aanpak van jou als leraar. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat je het gesprek voert met leerlingen over onderwerpen die soms controversieel zijn of samenhangen met een moreel dilemma. Meningen kunnen uiteen lopen en als leraar heb je de taak om een gesprek veilig te laten verlopen.
Wil je jezelf verder ontwikkelen in het voeren van complexe gesprekken in de klas? Bekijk dan het scholingsaanbod schurende gesprekken van het Expertisepunt Burgerschap. Met behulp van subsidies is het nu zelfs mogelijk om trainingen gratis te volgen.
Daarnaast raden wij onderstaande training aan: