Oplossing voor groeiende energiebehoefte: schaliegas of duurzame bronnen?

Toelichting

De leerlingen bekijken eerst een videoclip van Katy Perry. Katy is een Amerikaanse zangeres die muziek maakt voor een breed publiek. In veel van haar nummers probeert zij een maatschappij- en politiek kritische boodschap uit te dragen. Maar wat zien de leerlingen daarvan terug in de videoclip?

Een van de problemen die in de video te zien zijn, zijn de gevolgen van het winnen van schaliegas. De wereldbevolking groeit en de behoefte aan energie is groter dan ooit tevoren. Schaliegas kan helpen bij het invullen van die behoefte. Dit aardgas wordt gewonnen uit gesteente dat ook in Nederland in de bodem zit. Bij de winning van schaliegas worden onder hoge druk grote hoeveelheden water, zand en chemicaliën ingespoten. Door de grote druk breekt het gesteente. Deze manier van het opboren van gas (‘fracking’) is omstreden, omdat de gevolgen voor het milieu (zeker op de lange termijn) nog onduidelijk zijn.

Dilemma

Schaliegas of duurzame energie om te voorzien in groeiende energiebehoefte van de bevolking?

Botsende waarden

rijkdom versus milieu/duurzaamheid

Schoolsoort/Niveau

HAVO

Leerjaar

Vak

Aardrijkskunde

Thema’s/Bouwstenen

Ongelijkheid, migratie, ruimtelijke segregatie en milieuproblematiek.

Methode/Boek

Geen

Werkvorm(en)

Tonen van de videoclip van Katy Perry. Leerlingen vragen welke maatschappelijke problemen m.b.v. metaforen aan de orde komen in deze videoclip;
Leerlingen bedenken eerst individueel en dan in groepjes van 4 argumenten voor en tegen het winnen van schaliegas als oplossing voor de energiebehoefte van de groeiende wereldbevolking
Maken “diamond ranking” van argumenten voor en diamond ranking van argumenten tegen per groepje
Vergelijken klassikaal van de diverse diamond rankings gemaakt door de verschillende groepjes

Deze werkvorm is vakoverstijgend naar o.a. Engels, Maatschappijleer, Economie en Geschiedenis; Suggestie voor nabespreking ‘diamond ranking’:
Na de individuele opdracht:

Hoe ging het invullen van de ‘diamond ranking’?
Waar was het moeilijk en waarom?
Kon je goede argumenten aanvoeren om je ‘diamond ranking’ te onderbouwen?
Heb je goede argumenten van andere leerlingen gehoord, waaraan je zelf niet hebt gedacht?

Als er een ‘groepsdiamond’ wordt gemaakt:

Hoe kwam je tot overeenstemming?
Was het moeilijk/onmogelijk om tot een gezamenlijke ‘diamond’ te komen?

Deze werkvorm helpt leerlingen inzicht in hun eigen standpunten te krijgen, wat een belangrijke stap is. Ze roept discussie op en laat op een gemakkelijke manier zien, dat opvattingen of houdingen in de meeste groepen uiteenlopen: er zullen nauwelijks 30 dezelfde ‘diamond rankings’ in een klas zijn. Verder ontwikkelen de leerlingen in de toelichting van de eigen ranking hun vaardigheden zoals meningvorming, argumenteren en het luisteren naar elkaar