alcoholleeftijd en verleiding van reclame

Dilemma

Alcoholreclame verbieden om jongeren te beschermen?

Botsende waarden

Keuzevrijheid versus veiligheid

ontvankelijkheid versus verantwoordelijkheid.

Schoolsoort/Niveau

• VMBO-B, VMBO-K, VMBO-GT, MAVO

Leerjaar

• 2, 3, 4

Vak

• Maatschappijleer en Mens en Zorg

Thema’s/Bouwstenen

• Democratische Cultuur, Digitaal samenleven, Macht en inspraak, Vrijheid en gelijkheid

Methode/Boek

Thema’s Maatschappijleer VMBO, BK, Uitgeverij Essener en Zorg en Welzijn Profiel Mens en Activiteit,

Werkvorm(en)

Actieve werkvorm met stellingen

Les 1: 50 min

De docent geeft de leerling toegang tot de artikelen en de filmpjes. (eventueel huiswerk)

Leerlingen gaan zelfstandig op zoek naar informatie jongeren en alcohol.  (eventueel huiswerk)

Leerlingen formuleren hun mening over het onderwerp. (voor zichzelf op papier)

Les : 50 min

Leerlingen gaan onder begeleiding van de docent klassikaal stellingen maken met als onderwerp ‘Alcoholreclame verbieden om jongeren te beschermen?’ 

Leerlingen lezen om de beurt hun stelling voor. 

De docent verdeeld de klas in drie zones: VOOR, TEGEN, NEUTRAAL .

De docent laat de leerlingen plaats nemen in de zone die zij kiezen na het voorlezen van de stelling. 

Klassengesprek onder begeleiding van de docent.  

Leerlingen kiezen opnieuw. 

 Afsluiting door reflectie op product (= uitgestelde mening) en proces.

Achtergrondinformatie over alcohol voor docent. https://www.trimbos.nl/docs/321cf133-823c-44e0-8ce1-7968941993dd.pdf

Literatuur/filmpjes/websites

www.alcoholinfo.nl (Trimbos instituut)

Filmpje: Alcohol & jongeren: animatie van Jellinek https://www.youtube.com/watch?v=EcJN55MgBSU  

 Artikel: Pubers en drank: Hoe zit dat na vijf jaar alcoholverbod voor 18-?

Artikel: Reclamecode

Artikel: Bewezen, reclame zet aan tot drinken

Artikelen: zie benodigdheden,

Benodigdheden

https://www.trouw.nl/nieuws/pubers-en-drank-hoe-zit-dat-na-vijf-jaar-alcoholverbod-voor-18~bc3b313e/

Wat is de reclamecode voor alcoholhoudende dranken?

In de Drank- en Horecawet staan geen bepalingen over reclame. Voorheen werd erop vertrouwd dat de alcoholbranche zichzelf voldoende regels zou opleggen. De opvatting was dat zelfregulering beter is dan wetgeving. De zelfregulering staat nog overeind maar de overheid heeft toch in de mediawet laten opnemen dat voor 21.00 geen reclame voor alcohol op radio en TV mag worden gemaakt. Dit zijn tijden waarop jongeren veel naar de TV kijken.

De zelf opgelegde regels staan in de Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken.

DE RECLAMECODE BESTAAT UIT EEN AANTAL AFSPRAKEN ZOALS:

Reclame mag zich niet specifiek richten tot minderjarigen (personen onder de 18 jaar).

Reclame mag niet de indruk wekken dat er een oorzakelijk verband is tussen het drinken en het hebben van sociaal en seksueel succes.

Reclame mag geen mensen tonen die jonger zijn of jonger lijken dan 25 jaar.

Reclame mag niet suggereren dat consumptie een teken van volwassenheid is.

Reclame die wordt uitgezonden op televisie, in bioscopen, theaters moet voorzien zijn van de slogan ‘Geen 18, geen alcohol’. Eventueel in combinatie met ‘Geniet, maar drink met mate’.

Reclame is niet toegestaan op billboards, swanks, abri’s en mupi’s die zijn geplaatst in het zicht van ontwenningsklinieken of onderwijsinstellingen.

Reclame mag niet in strijd zijn met de goede smaak en het fatsoen, of afbreuk doen aan de menselijke waardigheid en integriteit.

In geval van overtreding kunnen bedrijven/organisaties die lid zijn een boete krijgen afhankelijk van de ernst en de mate van de overtreding. Iedereen die meent dat een reclame-uiting niet voldoet aan de regels in de Code kan hierover een klacht indienen bij de Reclame Code Commissie (RCC).

Bron: Jellinek.

Bewezen: reclame zet aan tot drinken

Het bewijs is nu geleverd: alcoholreclame zet aan tot drinken. Vooral jongeren zijn er gevoelig voor.

Trouw Joop Bouma12 maart 2009, 0:00

Wetenschappers hebben de stelling van de drankindustrie weerlegd, dat reclame alleen gericht is op een grotere merkbekendheid en niet op verhoging van de consumptie.

In Brussel is gisteren een grote, samenvattende studie gepresenteerd, waaruit volgens de onderzoekers onomstotelijk blijkt dat jongeren door alcoholreclame beginnen met drinken. Jongeren die al drinken, gaan door reclame méér drinken.

Wetenschappers van het Forum voor Alcohol en Gezondheid, een adviesorgaan van de Europese Commissie, analyseerden de belangrijkste onderzoeken naar de effecten van alcoholreclame van de afgelopen jaren.

In de groep auteurs van de studie zat ook wetenschapper Marjana Martinic van het ICAP, een internationale lobbyorganisatie van de alcoholindustrie. Een woordvoerster deelde gistermiddag mee dat Martinic slechts op persoonlijke titel meedeed aan het rapport, niet namens het ICAP. Het standpunt op de website van het ICAP, dat er geen sluitend bewijs is voor invloed van reclame op het drinken van alcohol bij jongeren, wordt niet aangepast, aldus de woordvoerster.

Het Brusselse alcoholforum is in 2007 opgericht door de Europese commissaris voor gezondheid Kyprianou. Zo’n 40 organisaties die het alcoholgebruik willen terugdringen overleggen in het forum met de alcoholfabrikanten over Europees beleid. In het forum zit naast fabrikanten als Heineken en Bacardi ook de Stichting alcoholpreventie (Stap).

Europa wil in de komende jaren de alcoholconsumptie beperken. Jaarlijks overlijden er in de Europese Unie gemiddeld 200.000 mensen door overmatig alcoholgebruik. Alcohol is verantwoordelijk voor een op de vier sterfgevallen onder jonge mannen tussen de 15 en 29 jaar in de EU.

In Brussel was er gisteren bij de presentatie van het onderzoek veel aandacht voor een onlangs gepubliceerde studie van de Nijmeegse gedragsonderzoeker Rutger Engels. Hij observeerde jongeren die keken naar speelfilms waarin werd gedronken. De films werden onderbroken door tv-spotjes waarin onder meer reclame werd gemaakt voor alcohol. Prof. Rutgers toonde aan dat de jongeren door de filmscènes en de reclamespotjes meer gingen drinken.

De onderzoekers noemen de conclusie dat reclame aanzet tot drinken opmerkelijk, omdat de studie zich beperkte tot slechts één onderdeel van de totale marketingmix van de alcoholindustrie. De auteurs wijzen erop dat de onderzoeken waarop het rapport is gebaseerd zijn uitgevoerd in landen met veel alcoholreclame en een hoge alcoholconsumptie.

Volgens de Stap is de Europese studie een steun in de rug voor de Nederlandse ministers Klink en Rouvoet, die drankfabrikanten willen verbieden vóór negen uur ’s avonds op televisie reclame te maken.

Bijlagen

n.v.t.

School

Auteur

Addy Tilli